نوروز
ایسنا/خراسان رضوی برای نیمکره شمالی، ۲۰ مارس اولین روز بهار است اما برای ۳۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان، این زمان آغاز سال جدید نیز است. جشن نوروز، قدمتی بیش از ۳۰۰۰ سال دارد و توسط زرتشتیان شکل گرفته است.
هر ساله در ماه مارس و در آغاز اعتدال بهاری، میلیون‌ها نفر سال نو ایرانی را در ۱۳ روز مراسم سنتی که حول محور خانواده، با هم‌بودن و شکوه و جلال دنیای تازه متولد شده در سراسر جهان است، جشن می‌گیرند. این تعطیلات در فارسی به عنوان «روز نو» ترجمه شده است و توسط مردم ایران، افغانستان، چین، ایالات‌متحده آمریکا، هند، تاجیکستان، ترکیه و فراتر از آن برگزار می‌شود. پردیس مهدوی، رئیس علوم اجتماعی دانشگاه ایالتی آریزونا عنوان کرد: قدمت جشن نوروز حداقل به قرن یازدهم پس از میلاد برمی‌گردد.
نوروز در اعتدال بهاری، در روز اول فروردین در تقویم شمسی اسلامی و معمولا در ۲۰ یا ۲۱ مارس آغاز می‌شود و زمانی برای شادی و انجام جشن‌های خانوادگی است که در بسیاری از کشورها بین مردم از همه مذاهب مشترک محسوب می‌شود و تاریخ آن را در طول قرن‌ها به تمدن باستانی بین‌النهرین و امپراتوری ایران بازمی‌گرداند. نوروز ۲۰۲۲ مصادف با آغاز قرن جدید (تقویم شمسی) است.
نوروز، یکی از قدیمی‌ترین تعطیلات بشریت است که برگزاری مراسم از مدتی قبل و تا مدتی بعد از آن ادامه دارد. این مراسم شامل سه‌شنبه آبی است، جایی که آب طبیعت را تجدید می‌کند. بعدی سه‌شنبه آتش است که آتش را به عنوان یک روش تولد دوباره گرامی می‌دارد. سپس روز سه‌شنبه زمین است که به نشانه احیای زمین است. سرانجام سه‌شنبه باد است که باد جوانه‌ها را باز می‌کند و فرا رسیدن بهار را نشان می‌دهد.
بعد از شیوع بیماری همه‌گیر کووید- ۱۹ این اولین سالی است که مراسم با کاهش محدودیت‌ها به صورت دسته‌جمعی انجام می‌شود و بسیاری از افراد در جهان، از جمله ساکنان اورنج کانتی در ایالت کالیفرنیا آمریکا می‌توانند در یک جشن ویژه در عصر روز ۲۶ مارس شرکت کنند. این رویداد با همکاری بنیاد فرهنگ که یک سازمان غیرانتفاعی مستقر در لس‌آنجلس است که هنر و فرهنگ ایرانی را در سراسر کالیفرنیای جنوبی جشن گرفته و ترویج می‌کند، برگزار می‌شود. میهمانان در این جشن، برگزاری مراسم سنتی نوروز را مشاهده خواهند کرد. نوروز بهترین رویداد فرهنگ ایرانی حتی برای غیرایرانی‌هاست.
جشن نوروز از خانواده‌ای به خانواده دیگر می‌تواند متفاوت باشد اما اکثر پارسی‌ها قبل از فرا رسیدن نوروز خانه‌های خود را تمیز می‌کنند، سفره هفت‌سین می‌چینند و به خرید می‌روند. در هند، جامعه پارسی در ماهاراشترا و گجرات با خرید لباس‌ها و گل‌های جدید قبل از تمیز کردن خانه‌شان برای نوروز آماده می‌شوند. اگرچه این جشن در بسیاری از کشورها توسط گروه‌های خاصی برگزار می‌شود اما نوروز در ایران، افغانستان، آلبانی، ازبکستان و کردستان عراق مهم‌ترین جشن است.
سازمان ملل متحد روز ۲۱ مارس را به عنوان روز جهانی نوروز به رسمیت می‌شناسد. سازمان ملل اعلام کرد: نوروز نقش مهمی در تقویت روابط میان مردم بر اساس احترام متقابل و آرمان‌های صلح و حسن همجواری دارد. سنت‌ها و آیین‌های آن منعکس‌کننده آداب و رسوم فرهنگی و باستانی تمدن‌های شرق و غرب است که از طریق تبادل ارزش‌های انسانی بر آن تمدن‌ها تاثیر گذاشته است.
نوروز در ایران و برخی دیگر از کشورها تعطیل رسمی است و از بالکان گرفته تا خاورمیانه تا آسیای جنوبی و مرکزی جشن گرفته می‌شود. بنابراین، رعایت گسترده آن در بسیاری از کشورها همان چیزی است که باعث شد به عنوان یک مراسم رسمی سازمان ملل شناخته شود. مردم این کشورها با به نمایش گذاشتن میراث فرهنگی خود در این جشن شرکت کردند و غذاهای سنتی خود را به مهمانان عرضه کردند.
جامعه ایرانی آمریکایی نوروز را در هانتسویل (یک شهر در آلاباما) جشن گرفتند. بیش از ۲۰۰ نفر از اعضای جامعه ایرانی، آمریکایی در آلابامای شمالی شنبه شب برای جشن سال نو ایرانی در مرکز شهر هانتسویل شرکت کردند. این عید باستانی در بسیاری از کشورهای آسیای مرکزی به عنوان نوروز شناخته می‌شود و توسط مردمان ادیان مختلف جشن گرفته می‌شود. مهمان‌داران گفتند جشن امسال فوق‌العاده ویژه بود زیرا تعطیلات مربوط به حضور در کنار خانواده و تفریح است و این موضوعی بود که انجام آن در دوران شیوع بیماری کووید- ۱۹ آسان نبود.
برگزاری مراسم نوروز در اقوام مختلف
نوروز برای اقوام کرد، نماد هویت و آزادی است جشن نوروز در میان ۳۰ میلیون جمعیت کرد در سراسر عراق، ترکیه و سوریه و همچنین جمعیت کرد اقوام ایران برگزار می‌شود. علاوه بر جشن‌های عمومی، این جشن یک اسطوره کردی نیز هست و به این ترتیب، این تعطیلات نه تنها نماد آغاز سال جدید، بلکه نماد آزادی مردم کرد است که بزرگترین گروه بدون تابعیت جهان هستند.
در قرن هفتم، بیشتر زرتشتیان ایرانی به هند رفتند. امروز، نوادگان آنها، هنوز آیین زرتشتی را انجام می‌دهند و «نوروز» را جشن می‌گیرند. سایر اقلیت‌هایی که این مناسبت را جشن می‌گیرند عبارتند از قوم اویغور ترک چین و لزگین‌ها و تاتارها در جنوب روسیه همچنین اقلیت‌هایی در بخش‌هایی از بالکان، مغولستان، پاکستان و بنگلادش.
یادگارهای گذشته زرتشتی آذربایجان در همه جای این کشور وجود دارد و امروز، شادترین تاریخ در تقویم آذری است.
نوروز در قرقیزستان، تعطیلات مهمی است، جایی که با جشن‌ها و موسیقی دسته‌جمعی، از جمله کارنای، یک ساز موسیقی بادی بلند ملی آغاز می‌شود. غذای سنتی می‌پزند که مواد اولیه آن آب و گندم (شبیه پودینگ گندم) است که از گندم جوانه زده، آرد و روغن تهیه می‌شود. مردم قرقیزستان کوک بورو را بازی می‌کنند که در قزاقستان به کوکپار معروف است.
در ازبکستان، مردم نوروز را جشن می‌گیرند و در پارک‌ها و میدان‌ها، جشنواره‌های مردمی، برنامه‌های کنسرت، اجرای گروه‌های قومی و اسب‌سواری دارند. از مهترین غذاهای نوروزی ازبکستان سومالک است که در قرقیزستان نیز رایج همچنین نیشالدا است.
منابع
latimes.com
inews.co.uk
chiff.com
timesnownews.com
moneycontrol.com
dnaindia.com
observances.global
canberra.mfa.af
whnt.com
thekabultimes.gov.af
