وزرای امور خارجه ایران و چین سند برنامه همکاری جامع و بلندمدت میان دو کشور را امضا کردند. از سوی ایران محمدجواد ظریف سند را امضا کرد، اما بنا به گزارش‌ها علی لاریجانی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی نقش اصلی را داشته است.
وزیران خارجه ایران و چین روز شنبه، هفتم فروردین برابر با ۲۷ مارس، سند همکاری جامع دو کشور که برای ۲۵ سال تنظیم شده است را در محل وزارت خارجه ایران در تهران امضا کردند.
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، روز جمعه برای امضای سند نهایی به تهران سفر کرده بود.
پیشتر خبرگزاری‌های ایران گزارش داده بودند که سند جامع همکاری دو کشور در دیدار علی لاریجانی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی، با وزیر خارجه چین، “نهایی” شده است.
در گزارش‌ها همچنین از علی لاریجانی، رئیس سابق مجلس ایران، به عنوان “مسئول پیگیری قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین” نام برده شده است.
به گزارش خبرگزاری دولتی ایران (ایرنا) در دیدار وزیر امور خارجه چین با علی لاریجانی دو طرف “بر بسط همه‌جانبه روابط مبتنی بر مشارکت جامع راهبردی تاکید کردند”.
سابقه مذاکره درباره این سند راهبردی به بیش از ۱۰ سال پیش و دست‌کم به دولت دوم محمود احمدی‌نژاد می‌رسد. در دو سال گذشته رایزنی‌ها درباره این سند فشرده‌تر شد و هیئت دولت حسن روحانی سوم تیرماه ۹۹ مجوز رسمی آغاز مذاکرات نهایی و امضای سند برنامه همکاری جامع را به وزارت خارجه واگذار کرد.
سندی با محتوای نهان
از آنجا که مذاکرات مربوط به سند از ابتدا حالت پشت پرده داشت، همواره گمانه‌زنی درباره آن رواج داشته است.
از جمله گفته می‌شود که محمود احمدی‌نژاد با انعقاد این قرارداد مخالف بوده است. بنا به گزارش وب‌سایت “دولت بهار”، رئيس‌جمهور سابق ایران، در ۷ تیرماه گذشته در جریان سفری به گیلان با انتقاد از این که درباره جزئیات توافق با چین اطلاع‌رسانی نشده گفت: «هر قراردادی که مخفیانه و بدون در نظر گرفتن خواست و اراده ملت ایران با طرف‌های خارجی منعقد شود و برخلاف منافع کشور و ملت باشد، معتبر نیست و ملت ایران آن را به رسمیت نخواهد شناخت».
قرارداد همکاری ایران و چین؛ سند توسعه یا خیانت به منافع ملی؟
از زمان انتشار خبر نشست سوم تیرماه هیئت دولت، خبرهای گوناگونی درباره امتیازهای غیرمعمول جمهوری اسلامی به چین، از جمله واگذاری کنترل چند بندر و جزیره به پکن منتشر شده که مسئولان آن را تکذیب کرده‌اند.
رهبر جمهوری اسلامی سوم بهمن ۹۴ در دیدار با شی جین پینگ، رئیس جمهوری چین گفته بود: «دولت و ملت ایران همواره به دنبال گسترش روابط با کشورهای مستقل و قابل اطمینان همچون چین بوده و هستند و بر همین اساس، توافق رؤسای جمهوری ایران و چین برای روابط استراتژیک ۲۵ ساله، کاملاً درست و حکمت‌آمیز است».
در دو سال اخیر پیش‌نویس سند همکاری‌های راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین چند بار بین پکن و تهران رد و بدل شد. دولت چین نیمه اسفندماه نظرات اصلاحی و تکمیلی نهایی خود درباره این سند را به اطلاع وزارت خارجه ایران رساند.
هنوز مشخص نیست که جزئیات توافق‌نامه همکاری جامع ۲۵ ساله میان چین و ایران چه زمانی منتشر خواهد شد و به اطلاع عموم خواهد رسید.
