ترکیه از کشورهای همسایه ایران است که هر ساله ایرانی‌های بسیاری از آن به‌عنوان توریست بازدید می‌کنند. واحد پول این کشور لیر و پول خرد آن کروش نام دارد. هر لیر ۱۰۰ کروش است که تا مبالغ زیر ۵ لیر به‌صورت سکه و ۵ لیر به بالا به‌صورت اسکناس‌های ۵، ۱۰، ۲۰، ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ لیری موجود هستند.

ترکیه جزء بیست کشور قدرتمند دنیا به‌شمار می‌رود اما وضعیت اقتصادی آن همواره دستخوش تغییر است و خصوصا از سال ۲۰۱۵ تا بحال نرخ تورم در آن بالا رفته است. از این روی وضعیت برابری لیر در مقابل سایر ارزهای اصلی دنیا مانند دلار و یورو نیز وضعیت مناسبی ندارد و همواره نرخ آن در حال تغییر است.

طبق آخرین آمارها، ترکیه در سال ۲۰۲۱ در رتبه اول بیشترین افت ارزش واحد پولی در برابر دلار با ۴۴.۳۵ درصد قرار گرفت و در این سال و ۲۰۲۲ برابری لیر در مقابل دلار در پایین‌ترین سطح خود طی سال‌های اخیر قرار گرفته است.

با اطلاعاتی که داده شد می‌توان حدس زد که لیر ترکیه واحد پول با ثباتی نیست و بهتر است در سفر به ترکیه از دلار استفاده کنیم. حال سوالی که پیش می‌آید اینست که از چه راه‌هایی می‌توانیم پول خود را در سفر به ترکیه ببریم؟

راه‌های اصلی همراه بردن پول به ترکیه شامل موارد زیر است:

• بردن اسکناس دلار نقدی
• واریز به حساب بانکی خود در صورت داشتن حساب بانکی در ترکیه
• انتقال به کیف پول الکترونیکی به‌صورت تتر که در صرافی‌های ترکیه قابل نقد شدن هستند.

با وجود اینکه شهروندان ایرانی به راحتی امکان افتتاح حساب بانکی در ترکیه را ندارند اما در بانک‌های دولتی ترکیه امکان باز کردن حساب برای ایرانی‌ها نیز وجود دارد. در صورتیکه دارای حساب بانکی در ترکیه باشید می‌توانید پول خود را از طریق صرافی‌های ایران به حساب خود در ترکیه منتقل کنید و با استفاده از کارت بانکی خود که طرف قرارداد مستر کارت یا ویزا کارت هستند تمام هزینه‌های سفر خود را پرداخت کنید. در این صورت حتی می‌توانید در زمان رزرو هتل و پرواز نیز از تخفیف‌های فصلی که روی کارت‌های بانکی داده می‌شود استفاده کنید تا در هزینه‌های سفر نیز صرفه جویی شود.

یکی از راه هایی که گفته شد واریز پول به کیف پول الکترونیکی خود به‌صورت تتر یا دلار الکترونیکی است. در این روش می‌توان از طریق کیف پول‌های الکترونیکی یا سخت افزاری پول خود را تبدیل به دلار کرد و در زمان سفر به ترکیه این پول را از طریق صرافی‌های سطح شهرهای ترکیه به اسکناس دلار یا لیر تبدیل کرد. در زمان تبدیل بهتر است مستقیما و به اندازه مصرف به لیر تبدیل شود تا دو بار کارمزد صرافی پرداخت نکنید. در صورتیکه حساب بانکی خارجی یا کیف پول تتر ندارید نیز باید پول نقد همراه خود ببرید و خطرات همراه داشتن پول نقد را به جان بخرید!

حال سوال مهم اینست که بهتر است دلار همراه ببریم یا لیر ترکیه؟

در جواب به این سوال باید گفت که دلار و یورو ارزهای بین المللی ای هستند که از ثبات بیشتری نسبت به سایر ارزها در کشورهای مختلف برخوردارند. لیر ترکیه اما جزء واحدهای پولی ای است که نوسانات ارزی و شرایط اقتصادی روی قیمت آن موثر هستند.

از این رو برای پرداخت هزینه‌های سفر به ترکیه توصیه می‌شود دلار به همراه داشته باشید و در ترکیه به اندازه نیاز، پول خود را به لیر تبدیل کنید. البته بهتر است در زمان گرفتن دلار در ایران، مقداری لیر به مقدار حدود ۱۰۰۰ لیر نیز تبدیل کنید تا هزینه های اولیه در زمان ورود به ترکیه مانند هزینه تاکسی، سیم کارت یا غذا را با آن پرداخت کنید. دلیل آن هم این است که در صورتیکه بخواهید هزینه تاکسی یا سیم کارت را با دلار پرداخت کنید نرخ تبدیل بیشتری باید بپردازید.

چرا استفاده از دلار در ترکیه به‌صرفه تر است؟

• دلار ارزی بین المللی است و در هر کشوری معتبر است.
• دلار براحتی قابل تبدیل به سایر واحدهای پولی است.
• از نوسانات ارزی بیشتر در امان است.
• در صورتیکه مبلغ تبدیل شده در ترکیه استفاده نشود در سفر به سایر کشورها قابل استفاده است.
• در زمان برگشت به ایران امکان تبدیل دلار به ریال با کارمزد کمتری نسبت به لیر فراهم است.

در شهرهای بزرگ ترکیه مانند استانبول، در تمام مناطق شهر صرافی هایی هستند که با نام Döviz شناخته می شوند. در ورودی این صرافی‌ها نیز مانند ایران نرخ خرید و فروش ارزهای مختلف نوشته که می‌توانید از هر کدام که نرخ مناسب تری داشتند پول خود را تبدیل کنید. البته به جز این صرافی‌ها، دلار را از طریق بانک‌ها هم با نرخی تقریبا مشابه می‌توان تبدیل کرد. علاوه بر این‌ها در هتل‌ها نیز امکان تبدیل دلار به لیر هست که البته نرخ تبدیل بالاتر از صرافی و بانک است.

به دلیل نوسانات ارزی در ترکیه هم توصیه می‌شود به اندازه مصرف روزانه، دلار را به لیر تبدیل کنید و همه پولتان را یک‌جا تبدیل نکنید. در فرودگاه ها و مراکز خرید نیز نرخ تبدیل بالاست و بهتر است در این مکان‌ها پول خود را تبدیل نکنید و صرفا از صرافی‌های داخل شهر و خصوصا نزدیک بازار مانند چارشی پازار در استانبول استفاده کنید. صرافی‌های ایرانی هم در ترکیه و خصوصا استانبول هستند که بعضا کارتخوان ایرانی هم دارند که با کارت بانکی ایران هم می‌توانید از آن‌ها لیر یا دلار بگیرید اما نرخ تبدیل آن‌ها بالاتر از نرخ تبدیل در ایران است پس بهتر است پول مورد نیاز سفر خود را به دلار و از ایران تهیه کنید.

علاوه بر مواردی که گفته شد ارز مسافرتی نیز یکی از مواردی است که باید مورد توجه قرار داد. قیمت ارز مسافرتی از نرخ آزاد مناسب تر است و طبق آخرین تغییرات به هر فرد عازم مسافرت خارج از کشور حداقل ۳۰۰ یورو یا معادل یورویی آن تعلق می‌گیرد. لذا می‌توان بخشی از ارز مورد نیاز برای مسافرت را از این محل تامین کرد.

با توجه به مطالبی که گفته شد می‌توان نتیجه گرفت که همراه داشتن دلار در سفر به ترکیه می‌تواند بهترین گزینه باشد و همچنین بهتر است ارز مورد نیاز خود برای مصارف روزانه سفر خود را از صرافی‌های مجاز سطح شهرها تبدیل به لیر کنیم تا کارمزد کمتری پرداخت کنیم و در صورتیکه در پایان سفر پولی اضافه ماند به صورت دلار باشد تا در بازگشت یا سفرهای بعدی به کشورهای دیگر نیز به‌راحتی قابل تبدیل باشد.