ایرنا – آنکارا- محمد فرازمند سفیر جمهوری اسلامی ایران در آنکارا اعلام کرد: ترکیه و ایران با فعال کردن سیستم های دوجانبه بین خود بدون نیاز به اسعار (نرخ های) خارجی با پول های ملی امکان انجام تجارت بین خود را دارند.
فرازمند روز جمعه در گفت وگو با ایرنا با اشاره به اینکه ایران و ترکیه می توانند مکمل نیازهای اقتصادی یکدیگر باشند،گفت : دو کشور که از سوی قدرت های مختلف تهدید به تحریم می شوند از قدرت اقتصادی کافی برخوردار هستند و می توانند با فعال کردن سیستم های دو جانبه بدون نیاز به ارزهای خارجی با یکدیگر تجارت کنند.
وی با اشاره به تهدیدها در زمینه اعمال تحریم و تنبیه علیه کشورهایی که با ایران تجارت می کنند، گفت: ما به دنبال مشکل سازی برای کشور همسایه خود نیستیم و امکان اعمال کارهایی که ترکیه با انجام تجارت با ایران تنبیه نشود را نیز داریم. البته معنای انجام تجارت با ارزهای ملی این نیست که دو کشور تنها با پول های ملی خود با هم تجارت کنند بلکه در تجارت با پول های ملی یک سبد از ارزهای مختلف می باید اعمال شود. دو کشور در این زمینه گام هایی برداشته اند و حتی قرارداد سواپ ارزی بین بانک های مرکزی دو کشور نیز منعقد شده ولی به دلیل تحریم های ظالمانه تاکنون این مساله اجرا نشده است.
فرازمند در زمینه هدف گذاری 30 میلیارد دلاری تجارت بین دو کشور و عدم تحقق آن در سال های اخیر گفت: هدف گذاری یاد شده یک هدف گذاری واقعی است و تمایل هر دو طرف برای تحقق این مساله جدی است در دوره های زمانی نیز به تحقق این هدف نزدیک شدیم. تجارت دو کشور در حدود 10 سال پیش به 20 میلیارد دلار ارتقاء یافته بود و این رقم در 5-6 سال گذشته به 10 الی 11 میلیارد دلار افت کرد که از سال 2019 در این زمینه با یک کاهش بسیار جدی که خارج از اراده دو کشور بود مواجه شدیم.
به گفته سفیر ایران در آنکارا، در کاهش حجم تجارت دو کشور می توان چند مساله را بر شمرد که تحریم ها علیه ایران در راس این مسایل قرار دارد زیرا به دلیل تحریم ها شرکت نفت ترکیه (توپراش) که یک شرکت خصوصی است و بطور متوسط 60 الی 200 هزار بشکه در روز از ایران نفت وارد می کرد از ماه مه سال 2019 واردات نفت از ایران را قطع کرد. مساله قطع خرید نفت یکی از مهمترین مسایل در کاهش روند تجارت بین دو کشور است. در طول دو سال گذشته و با شیوع کرونا نیز روند تجارت دو کشور بطور جدی خدشه دار شده است و به موازات آن اجرای قرارداد تجارت ترجیحی بین دو کشور و لزوم به روز کردن این قرارداد نیز از جمله عوامل کاهش تجارت بین دو کشور هستند.
فرازمند با اشاره به اینکه بخش هایی از منابع مالی حاصل از فروش نفت و گاز ایران به ترکیه در تجارت بین دو کشور و واردات از ترکیه هزینه می شد، گفت: قطع فروش نفت به ترکیه تاثیر مضاعفی بر کاهش روابط تجاری دو کشور گذاشته است.
سفیر ایران در آنکارا، با اشاره به اینکه کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور فعالیت های خود را پی می گیرد و تاکنون 28 نشست برگزار کرده، گفت: این کمیسیون از فعال ترین کمیسیون های مشترک بین همسایگان است و در نشست بعدی کنفرانس که در تهران برگزار خواهد شد راه های افزایش حجم تجارت بین دو کشور مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
فرازمند در زمینه فروش گاز طبیعی ایران به ترکیه و در پاسخ به این سوال که آیا در صورت شرایط سخت زمستانی در روند صادرات گاز ایران به ترکیه مشکلی احتمالی می تواند پیش آید یا خیر؟ گفت: تا آنجایی که من اطلاع دارم در طول 5-6 سال گذشته کاهشی در روند صادرات گاز ایران به ترکیه وجود نداشت، در سال 2019 در داخل خاک ترکیه و در خط لوله گاز صادراتی در منطقه دوغوبیازیت انفجاری رخ داد و کار تعمیر خط لوله در داخل خاک ترکیه سه ماه بطول انجامید و قطع صادرات نیز به دلیل این مساله بوده و ایران در اصل آماده صدور گاز بود. درحال حاضر ما از حداکثر ظرفیت خط لوله موجود استفاده می کنیم.
وی با اشاره به بحث ها پیرامون احداث خط لوله گاز دوم بین ایران و ترکیه گفت: بحث هایی برای احداث خط لوله دوم با ایران برای تامین نیازهای گاز در استان های مرزی با ایران همانند وان و ارضروم جریان دارد، ایران از این مساله استفبال کرده است ولی هنوز در این زمینه صحبت جدی انجام نشده است. در این زمینه پیشنهادهایی از سوی برخی اتحادیه ها و صاحبان صنایع ترکیه انجام شده ولی هنوز پیشنهاد رسمی در این زمینه ارایه نشده است.
فرازمند در زمینه سفر اخیر سلیمان سویلو وزیر کشور ترکیه به ایران و مذاکرات وی با مسوولین ایرانی گفت: همه مسایلی که بین دو کشور دوست و همسایه می تواند در جریان باشد بین دو کشور دوست ایران و ترکیه در عالیترین سطح و به بهترین نحو ممکن در حال طرح و بررسی است. به عنوان نمونه دو کشور در مورد مسایل مرزی، امنیت مرزی، روان بودن ترددها در مرزها، مبارزه با قاچاق مواد مخدر و انسان و مبارزه با تروریسم با یکدیگر در ارتباط نزدیک هستند. بحث رودخانه های مرزی و آب جاری از این رودخانه ها، همکاری های نیروهای انتظامی و پلیس دو کشور نیز از جمله مواردی هستند که دو کشور در مورد آنها با یکدیگر در ارتباط نزدیک هستند و موارد یاد شده در سفر اخیر نیز مورد بحث قرار گرفت و یک یادداشت تفاهم نیز بین طرفین امضاء شد.
سفیر ایران با اشاره به فعالیت کمیته های مختلف بین دو کشور گفت: مسایل مختلف توسط این کمیته ها بررسی می شود.
فرازمند در زمینه طرح مسایل محیط زیست و آب بین دو کشور گفت: در زمینه مساله آب بین دو کشور مساله خاصی وجود ندارد، در سالهایی که کم آبی وجود دارد احتمال کاهش آب جاری از سرچشمه ها موجود است، بین دو کشور موافقتنامه ها و تفاهم نامه های مختلفی در این زمینه ها وجود دارد که در صورت وجود مساله ای بر مبنای این موافقتنامه و توافقنامه ها مسایل حل می شود و اساسا تاکنون در این زمینه بین دو کشور مساله مهمی نبوده است. ما در این زمینه یک کمیته حقوقی فعال داریم و مسایل را در این کمیته طرح و بررسی می کنیم.